W bieżącym roku szkolnym po raz kolejny uczniowie uczestniczyli w realizacji kilku programów promujących zdrowie i zapobiegających uzależnieniom. W klasach I i III wdrożony został program „Nie pal przy mnie, proszę”, w klasie IV – „Bieg po zdrowie”, zaś w klasie V i VI – „Znajdź właściwe rozwiązanie”. Wszyscy uczniowie zostali objęci programem „Trzymaj formę”. Są to programy koordynowane przez Powiatową Stację Sanitarno -Epidemiologiczną. Uczniowie brali udział także w programie „Szkoły promującej Europejski kodeks walki z rakiem” koordynowanym przez Świętokrzyskie Centrum Onkologii. W ramach realizacji programów odbywały się liczne i ciekawe zajęcia edukacyjne, spotkania z zaproszonymi specjalistami, konkursy profilaktyczne i zawody sportowe. Przygotowywane były gazetki ścienne, rozsyłane ulotki informacyjne. Realizując programy włączaliśmy uczniów w obchody Światowego Dnia Walki z Głodem i Ubóstwem (przeprowadzając akcję informacyjną i zbiórkę charytatywną), Światowego Dnia Walki z Otyłością i Światowego Dnia Rzucania Palenia (prowadząc działania edukacyjne), Światowego Dnia Wody (organizując zajęcia wychowawcze i akcję przekazywania dzieciom czystej wody pitnej), Światowego Dnia Zdrowia (podczas zajęć wychowawczych i przeprowadzając konkurs plastyczny), Europejskiego Tygodnia Szczepień ( organizując kampanię edukacyjną dla dzieci i rodziców, stoiska informacyjne), Europejskiego Dnia Walki z Czerniakiem (podczas zajęć wychowawczych) oraz Światowego Dnia bez Papierosa (organizując maraton pisania listów do palących członków rodziny oraz nagradzając zwycięskie prace w konkursie plastycznym i przygotowując wystawę prac).
Poniżej prezentujemy podstawowe założenia programów:
Program „Nie pal przy mnie, proszę” jest jednym z ogniw w cyklu programów edukacji antytytoniowej. Powstał w efekcie pracy zespołu interdyscyplinarnego złożonego z pedagogów, lekarzy i psychologa z Instytutu Matki i Dziecka w Warszawie. Realizowany jest z inicjatywy Państwowej Inspekcji Sanitarnej we współpracy z resortem edukacji, w szerokim partnerstwie lokalnym. Celem programu jest zmniejszenie narażenia dzieci na bierne palenie tytoniu poprzez zwiększenie wiedzy w zakresie odpowiedzialności za zdrowie, kształtowanie umiejętności dbania o zdrowie oraz kształtowanie postaw asertywnych.
„Bieg po zdrowie” to program antytytoniowej edukacji zdrowotnej opracowany w Głównym Inspektoracie Sanitarnym we współpracy z ekspertami. Zajęcia w ramach programu przeprowadzane były metodami aktywizującymi dostosowanymi odpowiednio do wieku, które sprzyjają identyfikowaniu się z omawianą tematyką i motywują, aby zdobytą wiedzę i umiejętności stosować w codziennym życiu. Podstawą zajęć było stymulowanie aktywności i kreatywności uczniów. Podczas cyklu zajęć dzieci dyskutowały, wymieniały doświadczenia, spostrzeżenia, refleksje i pomysły, przeprowadzały wywiady z osobami niepalącymi, liczyły koszty palenia papierosów, pracowały w grupach przy tworzeniu antyreklamy dla papierosów, tworzyły komiks z bohaterami programu.
Autorzy programu „Znajdź właściwe rozwiązanie”, biorąc pod uwagę specyficzne uwarunkowania palenia tytoniu przez uczniów starszych klas szkół podstawowych, kładli nacisk na uczenie rozpoznawania sytuacji usposabiających do podjęcia palenia, rozwój umiejętności radzenia sobie z okolicznościami zwiększającymi ryzyko palenia. Celem programu jest zapobieganie paleniu tytoniu wśród młodzieży szkolnej poprzez zwiększenie wiedzy w zakresie szkodliwości dymu tytoniowego, kształtowanie umiejętności dbania o zdrowie własne i swoich bliskich oraz kształtowanie postaw asertywnych z unikaniem czynnego i biernego palenia tytoniu.
Program „Trzymaj Formę” został przygotowany i jest realizowany przez Inspekcję Sanitarną we współpracy Instytutem Medycyny Wsi. Patronatem honorowym został objęty przez Ministerstwo Edukacji Narodowej, Ministerstwo Zdrowia, Ministerstwo Sportu i Turystyki, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Instytut Żywienia i Żywności. Celem projektu jest zwiększenie wiedzy dotyczącej zbilansowanej diety i aktywności fizycznej, kształtowanie postaw i zachowań w zakresie prawidłowego żywienia i uprawiania aktywności fizycznej, propagowanie zdrowego stylu życia. Realizacja programu oparta jest na metodzie projektu, która dla młodych ludzi stanowi ciekawe wyzwanie i szanse współpracy z innymi. Udział w programie pomaga rozwijać zainteresowania uczniów i poszerzać ich wiedzę o świecie. Pozwala wspólnie osiągnąć założony cel, wpływa na proces zdobywania nowej wiedzy oraz doświadczenia, a także pozwala wykształcić umiejętność radzenia sobie z zagadnieniem problemowym.
Program „Szkoła promująca zalecenia Europejskiego kodeksu walki z rakiem” obejmuje edukację dzieci i młodzieży w zakresie prewencji pierwotnej nowotworów poprzez promowanie zdrowego stylu życia. Jest realizowany w ramach Narodowego programu zwalczania chorób nowotworowych. Założeniem programu jest kształtowanie postaw prozdrowotnych wśród uczniów szkół województwa świętokrzyskiego w oparciu o zasady zawarte w Europejskim kodeksie walki z rakiem oraz pogłębianie wiedzy na temat prewencji nowotworów złośliwych.
Realizowane działania pomogły w kształtowaniu postaw prozdrowotnych i podniesieniu świadomości wśród dzieci i młodzieży, że mają duży wpływ na własne zdrowie. Jak wynika z badań ewaluacyjnych edukacja prozdrowotna jest nadal mocną stroną naszej szkoły.