Bezpieczeństwo w sieci staje się coraz większym wyzwaniem. Smartfony, komputery i Internet są obecnie tak fundamentalną częścią współczesnego życia, że trudno sobie wyobrazić, jak moglibyśmy bez nich funkcjonować, w szczególności w stanie epidemii, gdy musimy ograniczyć swoje fizyczne kontakty. Tym ważniejsze stają się wydarzenia, takie jak Dzień Bezpiecznego Internetu, który w 2022 roku obchodzimy 8 lutego.
JAKIE SĄ ZAGROŻENIA W SIECI? OTO TYLKO NIEKTÓRE Z NICH.
Nękanie, hejt i fake newsy
Poczucie anonimowości skłania wielu użytkowników do zamieszczania w internecie opinii, których nie byliby w stanie wypowiedzieć w realnym świecie. W sieci można więc znaleźć wiele wypowiedzi określanych jako mowa nienawiści. Są to komunikaty pełne agresji, wulgaryzmów, ostrej krytyki i obraźliwych uwag.
W sieci nie zawsze są publikowane prawdziwe i wiarygodne treści. Często można trafić na newsy zamieszczane dla żartu czy z zamiarem celowego wprowadzenia użytkowników w błąd. Na podstawie fake newsów spora część z nich podejmuje szkodliwe dla siebie działania.
Kradzież tożsamości
Kradzież tożsamości pozornie wydaje się błahym zjawiskiem, jednak osoba, która ma dostęp do naszych danych, może nam przysporzyć wielu kłopotów. Znając je, może np.: utworzyć w Internecie nasz fałszywy profil, umieszczać w sieci lub wysyłać drogą elektroniczną obraźliwe komentarze w naszym imieniu, zaciągać na nasze konto zobowiązania finansowe, np. kredyt w banku, a jeśli nie będziemy go spłacać możemy zostać wpisani do rejestru dłużników, poprosić o wystawienie mandatu lub rachunku na nasze konto, dokonać w naszym imieniu zakupów.
Przyjmowanie fałszywej tożsamości
W sieci działa wiele przestępców, którzy przyjmują fałszywą tożsamość, np. oszuści. Najczęściej można się na nich natknąć w serwisach społecznościowych oraz na czatach internetowych.
Phishing
To wyłudzanie poufnych informacji osobistych (np. haseł lub szczegółów karty kredytowej) przez podszywanie się pod godną zaufania osobę lub instytucję, której te informacje są pilnie potrzebne.
„Robaki” i pharming
Przestępcy do poznania poufnych danych wykorzystują złośliwe oprogramowanie, nazywane w zależności od formy: robakiem, koniem trojańskim (trojanem) lub wirusami. Niebezpieczniejszą dla użytkownika oraz trudniejszą do wykrycia formą phishingu jest tzw. pharming - wpisujących prawidłowe adresy np. swojego banku, przekierowują na fałszywe strony internetowe, gdzie podając ponownie swoje dane, przekazujmy je przestępcy.
SPAM
To niechciane wiadomości, zwykle o charakterze reklamowym. Są wysyłane w sposób masowy do wielu użytkowników. Reklamy zachęcają do kliknięcia w link, pobrania pliku czy podjęcia określonej aktywności – np. zakupu czy skorzystania z usługi.
Łamanie zbyt prostych haseł
Hakerzy są w stanie w łatwy sposób przejąć dostęp do konta w banku, poczty elektronicznej, sklepu internetowego czy innych serwisów internetowych. Najszybciej będą w stanie złamać proste i powszechnie używane hasła, np. składające się wyłącznie z imion czy następujących po sobie liczb.
Nieodpowiednie treści dla nieletnich
Szczególnie narażone na zagrożenia w Internecie są dzieci, które mogą trafić na nieodpowiednie dla nich treści, np. pornografię, materiały promujące przemoc czy nielegalne i przestępcze działania.
Siecioholizm
Spore zagrożenie wiąże się również z ryzykiem popadnięcia w siecioholizm. Zjawisko to polega na korzystaniu z Internetu w dysfunkcyjny sposób. Osoba dotknięta tym problemem odczuwa wewnętrzny przymus bycia online i nie kontroluje czasu spędzanego w sieci. Często zaniedbuje inne aspekty życia, np. obowiązki zawodowe, szkolne czy domowe, a także znacząco ogranicza kontakty z innymi ludźmi w realnym świecie.
Upublicznianie prywatnych zdjęć, nagrań i wiadomości
Korzystając w nierozważny sposób z Internetu, można również narazić się na utratę dobrego wizerunku. Istnieje niebezpieczeństwo, że zamieszczane w sieci prywatne fotografie czy nagrania wideo zostaną upublicznione bez zgody ich właściciela.
Fałszywe sklepy internetowe
Spora część użytkowników Internetu dokonuje zakupów w sklepach online oraz serwisach aukcyjnych. Jest to rozwiązanie wygodne i pozwalające zaoszczędzić czas. W sieci działa jednak wielu oszustów, którzy zakładają fałszywe sklepy oraz zamieszczają oferty wprowadzające w błąd. Klient będący ich ofiarą po wniesieniu zapłaty nie otrzymuje zamówionego towaru.
JAK SIĘ CHRONIĆ PRZED INTERNETOWYMI ZAGROŻENIAMI?
- Nie udostępniaj swoich prywatnych danych nieznanym osobom. Takie dane jak twoje imię, nazwisko, numer telefonu czy komórki powinny być przez ciebie pilnie strzeżone. Nie należy ich podawać osobom poznanym przypadkowo na czacie. Nigdy nie wiadomo, jak takie osoby będą chciały te dane wykorzystać.
- Nigdy nie podawaj komuś swojego hasła. Chyba, że masz ochotę na to by ktoś grzebał w Twojej poczcie, koncie czy grupie. Dodatkowo, na przykład, wysyłał głupie wiadomości do wszystkich Twoich znajomych. Jako ty.
- Używaj programów antywirusowych i antyspamowych. Możesz skorzystać z programów zabezpieczających, dostępnych w serwisie szybkidownload.pl.
- Update! To, że masz program antywirusowy czy antyspamowy to połowa sukcesu. Nie zapomnij włączyć opcji update'owania tych programów. Dzięki temu, będą zabezpieczały komputer przed najnowszymi wirusami. Przecież nowe wirusy pojawiają się codziennie.
- Nie wierz wszystkiemu co czytasz w sieci ! W Internecie jest wiele stron udających normalne serwisy. Jednak, często są one zrobione tylko po to, żeby wyłudzić twój adres e-mail i zalać potem skrzynkę tonami spamu. Bądź ostrożny rejestrując się w niesprawdzonych serwisach.
- Nigdy nie umawiaj się na spotkanie z nieznajomą osobą. Fajnie poznać kogoś na czacie, ale czy to znaczy, że chcemy się z tą osobą od razu spotykać? Jaką mamy gwarancję, że poznana w Internecie osoba będzie tą samą osobą w "realu"? Żadną!!! Dlatego lepiej zachować ostrożność i poprosić rodziców o radę.
- Nigdy nie używaj webkamery podczas rozmowy z osobą której nie znasz. Jeśli nie masz pewności, z kim rozmawiasz na czacie, nie zgadzaj się na połączenie wideo. A już szczególnie wtedy, jeśli ta osoba sama go nie udostępnia. Czy chcesz rozmawiać z kimś, kto widzi ciebie, nie widząc go? Raczej nie.
- Nie odpowiadaj na zaczepki w sieci. Jeśli ktoś wysyła ci obraźliwe maile albo zaczepia na czacie - nie odpowiadaj. Po co się wkręcać? Takie złośliwe osoby tylko na to czekają. Lepiej zignorować ich wiadomości. Możesz też poinformować o jego zachowaniu dostawcę Internetu, z którego usług korzysta nękająca osoba (możesz go zidentyfikować na podstawie unikatowego numeru IP), administratora serwera konta pocztowego, z którego został wysłany niepożądany e-mail lub administrację komunikatora.
- Aby zminimalizować ryzyko utraty tożsamości:
- nie wyrzucać na śmietnik dokumentów czy nośników informatycznych,
- niszczyć dokumenty w sposób uniemożliwiający odtworzenie zawartych w nich danych osobowych,
- nie podawać w Internecie, w tym na portalach społecznościowych, zbyt wielu informacji o sobie, swoich bliskich i znajomych,
- nie zamieszczać w sieci zdjęć, które mogą świadczyć o naszym stanie majątkowym,
- zachować rozwagę przy wypełnianiu i podpisywaniu różnego rodzaju ankiet, formularzy czy umów.
Dzięki stosowaniu tych zasad możesz uniknąć wiele nieprzyjemnych dla siebie sytuacji i cieszyć się bezpiecznym korzystaniem z Internetu.